İzmir'de artan nüfus ve değişen yaşam koşullarıyla birlikte kentteki atık yönetimi sorunu derinleşiyor. Çevre Mühendisi Yakup Ateş, özellikle Harmandalı Düzenli Depolama Tesisi'nin kapatılmasının ardından İzmir'in entegre bir atık yönetim sistemine acil ihtiyaç duyduğunu belirtti. Ateş, mevcut sistemin kent için yetersiz kaldığını ve çağın ihtiyaçlarına uygun, sürdürülebilir çözümler üretilmesi gerektiğini vurguladı.
Yakup Ateş, İzmir’in 1990’lı yıllarda 2,7 milyon olan nüfusunun bugün 4,5 milyonu aştığını hatırlatarak, kentsel yapının ve ihtiyaçların da bu doğrultuda değiştiğini ifade etti. Artan nüfusla birlikte atık hacmi ve çeşitliliğinin önemli ölçüde arttığını kaydeden Ateş, mevcut sistemin bu yükü taşıyamadığını söyledi.
“Atıkların sadece evsel değil, endüstriyel ve tarımsal kaynaklı çeşitliliği de dikkate alınmalı. Artık tek bir çöplükle bu süreci yönetmek mümkün değil,” diyen Ateş, atık yönetiminin kapsamlı şekilde ele alınması gerektiğine dikkat çekti.
Kent İçin Yol Haritası: Entegre Sistem Şart
Ateş, kentsel entegre atık yönetimi için atılması gereken temel adımları da şöyle sıraladı:
-
İzmir ve ilçelerinde atıkların niteliklerine yönelik analizler yapılmalı.
-
Belediye araç ve ekipmanlarının kapasitesi değerlendirilmeli.
-
Transfer istasyonlarının yeterliliği gözden geçirilmeli, eksik bölgeler için yeni alanlar oluşturulmalı.
-
Tesis yer seçimleri trafik yükü ve ulaşım altyapısı göz önünde bulundurularak yapılmalı.
-
Tesislerin yalnızca tek bir noktada değil, bölgesel olarak dağıtılması sağlanmalı.
Geri Dönüşüm ve Kaynak Verimliliği Öncelikli Olmalı
Ateş, ayrıca geri dönüşüm ve atıklardan enerji üretiminin de önemine değindi. Evsel atıkların biyogaz ve türetilmiş yakıt gibi yöntemlerle değerlendirilmesi gerektiğini, ayrıca geri dönüştürülebilir malzemelerin ayrıştırılarak ekonomiye kazandırılmasının elzem olduğunu belirtti.
İlaç, pil, bitkisel atık yağ, lastik ve mobilya gibi özel atıkların da ayrı toplanması gerektiğine işaret eden Ateş, bu atıklar için özel bertaraf ve geri kazanım tesislerinin kurulması gerektiğini ifade etti.
Ayrıca pazaryerlerinden ve parklardan kaynaklanan organik atıkların kompost üretiminde değerlendirilmesini önerdi.
Denetim ve Bilinçlendirme Vurgusu
Atık konteynerlerine sanayi veya üretim atığı gibi uygun olmayan maddelerin atılmasının önüne geçmek için denetimlerin artırılması gerektiğini kaydeden Ateş, yerel yönetimler ile özel sektör arasında iş birliklerinin artırılması gerektiğini dile getirdi.
“İzmir’de atık sorunu ancak kapsamlı bir fizibilite çalışması, ihtiyaç analizi ve yerel iş birliği ile çözülebilir,” diyen Ateş, halkın da bilinçlendirilmesinin sürecin ayrılmaz bir parçası olduğunu belirtti.